Hayvan sayısı azalınca kurbanlıkların fiyatları yüzde 100 arttı. Parası az olan vekaleten kesime yöneldi.

THK, Kızılay gibi resmi kurumların yanı sıra sivil yardım kuruluşları da vekaletle dünyanın her yerinde kurban kesmeye hazırlanıyor.

Kurban Bayramı yaklaşırken kurban pazarları da kurulmaya başlandı. Hayvan azlığı nedeniyle fiyatların küçükbaşlarda 350-400 büyükbaşlarda ise 8 bin TL'yi bulması kurban kesmeye parası yetmeyenleri vekaletle kurban kesen yardım derneklerine yöneltti. Türk Hava Kurumu, Kızılay, Diyanet İşleri Vakfı, LÖSEV, İnsani Yardım Vakfı gibi kuruluşlar 270-280 liradan kurban keseceklerini açıkladı. İnsani Yardım Vakfı ve Yeryüzü Doktorları gibi bazı kuruluşlar ise Afrika ve Asya gibi fiyatların ucuz olduğu ülkelerde 150 TL'ye kadar vekaleten kurban kesimi yapıyor.

Bayram yaklaşırken İstanbul'da satış için kurulan pazarlarda hareketlilik sorunlarla başladı. Belediyelerin yer kiralarını 2 bin yerine bu yıl 2 bin 500 TL olarak belirlemesi satıcıların tepkisine neden oldu. Yol, barınma, yem fiyatları da eklenince 10-15 bin lira masraf ettiklerini söyleyen satıcılar bu yıl İstanbul'a gelmek istemiyor. Örneğin Bağcılar'da bulunan hayvan pazarına geçen sene bin 860 müracat yapılırken bu sene bin 140 satıcı yer kiralamak için başvurmuş. Kurulan çadır sayısı ise 788'den 660'a düşmüş.

AFRİKA'DA 150 TL'YE KURBAN
Kurban fiyatlarının yüksek olması bütçesi uygun olmayanları düşündürse de, farklı alternatifler de var. 600-800 lira vererek kurban kesmeye parası yetmeyenler, ibadetlerini yerine getirmek için yardım derneklerinin kapısını çalıyor. Türkiye'de Türk Hava Kurumu, Kızılay, Diyanet İşleri Vakfı, LÖSEV gibi pek çok yardım kuruluşu vekaleten kurban kesiyor. Yıllardır kurban derilerini toplayan Türk Hava Kurumu, 1996'dan beri vekaleten kesim yapıyor. Bu yıl kurban fiyatlarını 280 TL olarak belirleyen kurumun hedefi 10 bin kişinin kurban bağışını toplamak. Kurum, kişi başına bir hayvan kesmek yerine, büyükbaş hayvan kesip fiyatı azaltıyor. Kesilen etler de kavurma haline getirilip ihtiyaç sahiplerine dağıtılıyor. Geçen sene kurban bayramında kesilen etler 422 bin aileye dağıtılmış.

İnsani Yardım Vakfı ve Yeryüzü Doktorları gibi yardım kuruluşları ise Afrika ve Asya gibi fiyatların ucuz olduğu ülkelere giderek 150 TL'ye vekaleten kurban kesimi yapıyor. Bankadan havale göndererek ya da kredi kartıyla Kongo, Kenya ve Gana gibi yoksul Afrika ülkelerinde kurban kestirmenin mümkün olduğunu söyleyen Yeryüzü Doktorları (YYD) Türkiye Genel Koordinatörü Dr. Mehmet Güllüoğlu, geçen sene 4 bin kişinin kendilerine başvurduğunu söylüyor. Kendilerine 'Türkiye'de fakir yok mu? Neden etler orada dağıtılıyor' diye tepki geldiğini anlatan Güllüoğlu, şunları söylüyor:

"Afrika çok fakir. Orada gerçekten açlık var. Mesela Filistin'e de yardımlar gidiyor ama oradaki sorun daha çok özgürlükle ilgili, açlıkla değil. O yüzden biz en çok Kenya'da kurban kesiyoruz. İnsanlar da bir yandan ibadetini yerine getirirken, bir yandan da Afrika'daki bir çocuğun karnını doyurmanın mutluluğunu yaşıyor."

250 TL karşılığında vekaleten kurban kesen İnsani Yardım Vakfı ise, kurbanı hangi ülkede kesilmesi istenirse orda kesiyor. 120 ülkede kesim yapabildiklerini aktaran Vakfın Başkanı Bülent Yıldırım, "Kurbanın 40 dolara kesildiği ülke de var, 350 dolara kesildiği ülke de var. Biz 250 TL alıp bir havuza aktarıyoruz. Hedefimiz bu yıl 40-50 bin kurban kesmek. 18 yıldır bu işi yaptığımız için insanlar bize güveniyor" diye konuşuyor.

MASRAF ARTTI, FİYATLAR ŞİŞTİ
Bağcılar'da kurulan hayvan pazarına Tokat'tan gelen ve 24 adet tosun getiren Erdoğan Çam, masrafları çoğaldığı için getirdikleri malı yarı yarıya azalttıklarını belirterek, "Biz bu hayvanları küçükken alıp en az 5 ay bakıyoruz. Yem fiyatları da arttı. Geçen yıl 4 bin 500'e sattığımız dana bu nedenle bu sene 6 bin oldu" diyor. Mahmut Üney ise Suriye ve Irak'a yapılan canlı hayvan ihracatının artması yüzünden bu sene hayvan azlığı yaşandığını söylüyor. Ekonomik krizin de etkisiyle insanların fiyatları sorup gittiğini kaydeden Üney, "Ben geçen sene 100 küçükbaş getirdim. Bu sene 80 tane ancak getirebildik. Masrafımız 2 kat arttı" şeklinde konuşuyor. Hayvan azlığı nedeniyle bu sene ellerinde mal kalmayacağını düşünen Ahmet Koçkaya ise 6 aylık kuzuların fiyatının 2 bin TL'ye kadar çıktığını, onun bile kapışıldığını iddia ediyor.

HİPERMARKETLERDE REKABETE KATILDI
Şehirlerdeki yoğunluk, kısıtlı zaman ve kesim yerlerinde yaşanan sorunlarla uğraşmak istemeyenler için canlı hayvan satışı ve kesimi yapan hipermarketlerdeki rekabet de hızlandı. Kurban paketi hazırlayan hipermarketler, müşterilerinin kurbanlarını kesip, bayram sabahı teslim etmeyi vaadediyor.

CarrefourSa
Kredi kartına 12 taksitle satış
Kurban kesimi yapan hipermarketlerden biri olan CarrefourSa, bir kurbanlık koç için 575 TL talep ediyor. Kredi kartına 8-12 taksit imkânı sunan firma, kurbanları noter huzurunda, din görevlileri eşliğinde ve veteriner hekim kontrolünde kesip özel araçlarla nakillerini sağlayacak. Online kurban alımıyla online bağış imkânı seçeneği de sunan Carrefoursa, müşterilere ilgili mağazadan teslim almadan Lösemili Çocuklar Vakfı (LÖSEV) bağışları da kabul ediyor.

Real
Büyükbaş için hisse toplanıyor
Kurbanı kesip bayramın ikinci günü teslim eden Real, büyükbaş hayvanların satışını hisseli olarak gerçekleştiriyor. Bir dana için 7 hisse belirleyen Real'de kesimi yapılmış Karaman ırkı 575, Kıvırcık ırkı 649, dananın 7'de 1 hissesi ise 560 liraya satılıyor. Kipa ise Karaman ırkı koçlardan oluşan kurbanlıklar için 575 lira olarak belirlediği tek fiyatı uyguluyor. Din görevlisi eşliğinde kesim yapacağını vurgulayan firma, kesilen kurbanları noter huzurunda kolilere koyarak sahiplerine göndermeyi vaadediyor.

Migros
İnternetten kurban siparişi
Telefon ya da internetten kurban sipariş alıyor. Buna göre Kangurum< 1 veya www.e-kurban.com 'u tıklayarak kurban siparişi verilebiliyor. Müşterilerine islami koşullara uygun, noter huzurunda ve hijyenik şartlarda, sağlıklı kurban kesim imkânı sunduğunu duyuran firma, büyükbaş hayvanların kesimini İzmir'deki Tanet Entegre Tesisi'nde gerçekleştirecek. Yedi hisseye bölünen et ise parçalanarak, poşetlendikten sonra kolilenip dağıtılacak.